چیست KDE؟
دراین پست سعی شده تا اطلاعات و ساختاری برای آنها كه با KDE و پروژهی آن تازه آشنا شدهاند فراهم گردد. تصور ما بر اين است كه دامنه وسيعی از موضوعات مرتبط با KDE و پروژهی آن راپوشش دادهايم و اميدواريم كه بتوانيد از پروژهی KDE و گسترش و رشد آن درك و تصويری صحيح كسب نماييد.
نگاه كلی
محیط KDE نرمافزار قدرتمند روميزی است كه ﺑﻪ ﻁﻮﺭ ﺷﻔﺎﻑ ﺩﺭ شبكه ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ برای كاربران ايستگاههای كاری يونيكس طراحی شده است. KDE بدنبال رفع نياز به يك محيط آسان برای ايستگاههای كاری يونيكس است، مانند آنچه در سيستم عامل كامپيوترهای اپل و يا ويندوز میبينيد. ما معتقديم كه امروزه بهترين سيستم عامل موجود يونيكس است. اگرچه عدم وجود يك محيط آسان، مانعی است بر سر راه گسترش استفاده از اين سيستم عامل تابعنوان يك سيستم مرسوم در منازل و دفاتر كار مورد استفاده قرار گيرد، در واقع يونيكس، برای افرادی كهدر زمينه تكنولوژی اطلاعات بصورت حرفهای فعاليت دارند يك سيستم عامل بیهمتاست و هنگامی كه صحبت ازقابليت اطمينان، اندازهپذيری و در دسترسبودن به ميان باشد هيچ رقيبی برای يونيكس يافت نمیشود. يونيكس بازار سيستمهای Server را هدف قرار داده و بهترين بستر برای انجام امور حرفهای و عملی است. بدون يونيكس اينترنت وجود نداشت، ولی يونيكس برای كاربران ميانی كامپيوتر مناسب نيست. گرچه اين عبارت با وجود نسخه هايی از آن از قبيل GNU/Linux، FreeBSD و NetBSD كه برروی اينترنت موجود هستند و هر کدام در اندازهپذيری و قابليت اطمينان ﺑﻰ ﻧﻆﻴﺮ ﻫﺴﺘﻨﺩ، عبارتی كاملا صحيح نيست.
KDE يك محيط روميزی
با وجود KDE هماكنون محيطی قدرتمند و آسان برای يونيكس وجود دارد. بهمراه يك نسخهی رايگان از يونيكس نظير Linux، مجموعه Unix/KDE بستری كاملا رايگان برای همگان فراهم میآورد كه میتوان از آن استفاده نموده و يا حتیﻛﺪ آنرا تغيير دهند. گرچه همواره، موقعيت رشد و گسترش وجود دارد ولی براين باور هستيم كه در وضعيت فعلی هم به ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ مناسبی در ميان سيستم عاملهای تجاری روميزی دست يافتهايم. اميدواريم كه تركيب يونيكس و KDE محيطی را كه سالها حرفهایها و دانشمندان از آن استقبال كردهاند را در سطح كاربران متوسط هم فراهم نمايد.
KDE قالبی برای ايجاد و گسترش برنامههای كاربردی
توليد نرمافزار در يونيكس X11 كار بسيار سخت و زمانگيری بود. KDE متوجه اين موضوع میباشد كهارزش يك بستر نرمافزار بر پايهی كاربردهای پيشرفته و مناسبی است كه در آن برای كاربران نهايی در نظرگرفته میشود. بر اين اساس، پروژه KDE بستر توليد برنامههای اسنادی درجه اولی را بهمراه پيادهسازی پيشرفتهترين فنآوریها در اين زمينه فراهم آورده و بدين ترتيب خود را در صف اول ﺭﻗﺎﺑﺖ با محصولات پركاربری از قبيل فنآوری MFC/COM/Activex شركت ميكروسافت قرارداده است. مجموعهی فنآوری اسنادی KDE KPart ، به برنامهنويسان اين قابليت را میدهد كه نرمافزارهای سطح بالا و پيشرفتهای را با اين فنآوری بهسرعت ايجاد نمايند.
KDE و مجموعه نرمافزارهای اداری
با بهرهگيری از محيط ايجاد برنامه در KDE تعداد زيادی برنامهی كاربردی برای اين محيط ايجاد شده. گروهی از اين برنامهها در ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻳﻪﺍﻯ KDE ﺩﺭﺩﺳﺘﺮﺱﻫﻤﮕﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ. هماكنون KDE در حال توليد و تكميل يك مجموعه نرمافزار اداری، مبتنی بر فنآوری KDE KPart است كه شامل يك نرمافزار صفحه گسترده، يك نرمافزار ارائه كننده (Presentation)، يك ساماندهنده (سررسيد) و نرمافزار پست الكترونيك و غيره میباشد. KPresenter نرمافزار ارائه دهندهی KDE با موفقيت در بسياری ازسمينارها و جلسات برای نمايش و ارائه مطلب بكار گرفته شده است.
شما را دعوت میكنيم تا در مورد موضوعات زير به مطالب مفصلتری توجه كنيد
ـ پروژهی KDE
ـ چرا به KDE نياز است؟
ـ KDE از نگاه كاربر
ـ وضعيت فعلی گسترش استفاده از KDE
ـ مختصری از تاريخچه KDE
ـ حقايق و توانايیهای KDE
ـ كنترل پروژه KDE
ـ مدل گسترش KDE
ـ فلسفه و هسته مركزی KDE
ـ نگارش Qt (از رده خارج شده)
ـ جهانی شدن KDE
ـ KDE از نگاه طراحان و برنامهنويسان
ـ Koffice
KDE یک سفر هیجان انگیز
از اواخر دههی ۶۰ میلادی که یونیکس، در آزمایشگاههای شرکت بل زاده شد، تا به امروز، این سیستم همواره به قدرت و پایداری مداوم معروف بوده است. در تمامی این سالها یونیکس بر روی رایانههای Mainframe و کارگزارهای پیشرفته حکمرانی کرده است. اگر یونیکس نبود، امروزه اینترنت وجود نمیداشت. TCP/IP، پست الکترونیکی، و بسیاری دیگر از قراردادها و برنامههایی که امروزه مورد استفادهی کاربران رایانه هستند، با یونیکس متولد شدند و رشد یافتند. اما، در تمام این دوران، استفاده از یونیکس هیچگاه برای کاربران معمولی رایانه آسان نبود. استفاده از یونیکس نیازمند دانش نسبتا بالای رایانه بود، و بر عکس ویندوز یا مکینتاش، محیط گرافیکی جذابی برای آن وجود نداشت. تلاشهای شرکتهایی همانند Wind River و NEXT Step نیز در راه ساده کردن یونیکس نتیجه نداد؛ این عوامل، جنگ یونیکسها با یکدیگر، و یک سری دادگاههای حقوقی از طرف شرکت AT&T دست در دست هم داده، گسترش یونیکس در بازار رایانههای خانگی را متوقف کرده و راه را برای ویندوز مهیا ساختند.
در این حال بود که پروژهی KDE در اواخر سال ۱۹۹۶ به وجود آمد. اهداف KDE عبارت بودند ازآماده سازی بستری مناسب برای نوشتن نرمافزار برای یونیکس و گنو/لینوکس؛ و فراهم کردن محیط گرافیکی جذاب برای ایستگاههای کاری یونیکس و گنو/لینوکس. KDE در ابتدا یک پروژهی عمدتا آلمانی بود، که به مرور زمان گسترش یافت و امروزه بدل به شبکهای از مهندسان نرمافزار معتقد به نرمافزار آزاد در سراسر جهان شده است. KDE که مخفف “K Desktop Environment” میباشد، با پیشرفت خیرهکنندهاش طی سالهای اخیر، تبدیل به تاج طلایی پروژههای نرمافزار آزاد گردیده است، به گونهای که جدیدترین نسخهی آن یعنی نسخهی ۱/۳ هم از نظر زیبایی و چشم نوازی، و هم از نظر قابلیت و کارایی با محیطهای ویندوز و مکینتاش رقابت میکند، و به اعتقاد بسیاری، حتی از آنها پیشی گرفته است.
محیط میزکار KDE شامل برنامهها و نرم افزارهای گوناگون و متنوعی میباشد. نرمافزارهای شبکه، برنامهی FTP ، پست الکترونیکی (KMail) و گفتگوی مستقیم (Kopete) ؛ نرمافزارهای گرافیکی و ویرایش تصویر (Kontour)، پخش موسیقی (noatun) ، پخش فیلم (!aKtion) و کار با دوربینهای دیجیتال (Kamera) و پویشگر (Kooka) و چاپگر (Kdeprint) ، نرمافزارهای مدیریت سیستم همانند مرکز کنترل، مرورگر صفحات وب (Konqueror) ، نرمافزارهای دورنما (KFax) ، طراحی صفحات وب (Quanta) ، محیط برنامهنویسی (KDevelop) ، تعدادی بازی (Kdegames) ، نرمافزارهای آموزشی (Kdeedu) ، و یک مجموعهی کامل نرمافزارهای اداری (KOffice) شامل واژهپرداز (KWord) ، صفحهگسترده (KSpread) ، نمایش KPresenter و بسیاری نرمافزارهای دیگر، محیطی کامل را برای کاربران فراهم کردهاند.
با توجه به سرعت پیشرفتی که KDE از خود نشان داده است، پیشبینی آیندهی آن کاری بس دشوار است. به تازگی دولت آلمان طی پروژهای با نام Kroupware ، اقدام به اضافه کردن پارهای امکانات به KDE کرده است. سایر دولتهای اروپایی نیز همگی مشغول بررسی KDE میباشند. شرکت Apple برای ساخت مرورگر جدید خود به نام Safari ، از مرورگر Konqueror، استفاده کرده و پیشرفتهای خود به این مرورگر را در اختیار پروژهی KDE قرار داده است. همگی نشانهها بیانگر آن است که آیندهی درخشانی در انتظار این پروژه میباشد وسناریوی “یونیکس سخت است” دیگر صادق نیست. ترکیب KDE/لینوکس آمادهی فتح رایانههای رومیزی میباشد.
فارسیKDE چیست؟
پروژهی فارسیKDE از آنجا شروع شد، که تعدادی عاشق لینوکس و نرمافزار آزاد متوجه شدند که در لیست زبانهای محیط گرافیکی محبوب آنها یعنی KDE، جای فارسی خالی است. در سال ۱۹۹۹، مدیر پروژهی فارسی KDE با مسؤلین KDE تماس گرفت و مشخص شد که KDE هنوز از زبانهای راست به چپ، مانند فارسی، پشتیبانی نمیکند. برنامهنویسان KDE در آن زمان گفتند که با عرضهی نسخهی 3.0KDE ، این پشتیبانی صورت خواهد گرفت. در آن زمان، طرح صفحهکلید امروزی لینوکس با پیروی از مصوبات شورای عالی انفورماتیک کشور طراحی شد، و همچنین پشتیبانی زبانهای راست به چپ در KDE نیز فعال گردید. با عرضهی نسخهی 3.0 KDE در ماه می سال ۲۰۰۲، کار ترجمهی KDE شکل جدی به خود گرفت.
لازم به ذکر است که تا کنون تنها قسمت اولیه، یعنی پایهی 3.1KDE به فارسی ترجمه شده است. هر چند که خود همین پایه، شامل تعداد زیادی نرمافزار، و تقریبا مهمترین نرمافزارهای KDE میشود، اما هنوز تعداد بسیاری از نرمافزارهای KDE ترجمه نشده باقی ماندهاند، برای نسخهی 3.2 KDE، قرار است تعداد بیشتری از نرمافزارهای KDE ترجمه شده، و همچنین سیستم تقویم جلالی (هجری شمسی) به آن افزوده گردد.